W poniedziałek 16 czerwca 2025 r. w pięknych zabytkowych wnętrzach pałacu Juliusza Kindermanna – siedzibie Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Łodzi – spotkali się przyjaciele, bliscy znajomi, byli współpracownicy oraz członkowie rodziny profesora Antoniego Florkowskiego. Powód wspólnego spędzenia czasu był wyjątkowy, bo oto zaledwie cztery dni wcześniej bohater uroczystości ukończył ósmą dekadę swojego życia.
Profesor Antoni Florkowski jest członkiem Stowarzyszenia Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia, dlatego świętowanie tego pięknego jubileuszu zorganizowane zostało w ramach statutowej działalności Stowarzyszenia i przyjęło formułę sympozjum o programie typowym dla naukowego przedsięwzięcia. Szczególne słowa uznania i podziękowania za pomysł i osobiste intensywne zaangażowanie w jego przygotowanie, należą się płk. prof. dr. hab. n. med. Hieronimowi Bartlowi, dzięki któremu ta podniosła uroczystość mogła się odbyć. Spotkanie otworzyli, występujący w roli gospodarza uroczystości, płk dr n.hum. Czesław Marmura, prezes Stowarzyszenia, były nauczyciel akademicki w WAM i Uniwersytecie Medycznym, oraz płk prof. dr hab. n.med. Hieronim Bartel, członek Stowarzyszenia, który przewodniczył sympozjum. Panowie serdecznie powitali licznie przybyłych gości Jubilata, wśród których wyróżnili najbliższych Profesora: małżonkę Jolantę, córkę Kingę oraz wnuka Macieja z towarzyszącą mu narzeczoną Adrianą. Profesor Hieronim Bartel – były dziekan Wydziału Lekarskiego oraz prorektor Wojskowej Akademii Medycznej tak określił znaczenie spotkania „Proszę Państwa, to wielki dzień dla dzisiejszego bohatera oraz dla jego Rodziny, to także wyjątkowy dzień dla nas członków społeczności Wojskowej Akademii Medycznej”. „Wartością dodaną do tej uroczystości – uzupełnił prof. Bartel – jest to, że przebiega ona w siedzibie łódzkiej Polskiej Akademii Nauk, w willi Kindermanna, która jest częścią kultury materialnej przełomu XIX i XX wieku. To znaczy, że wybraliśmy najwłaściwsze miejsce do naszego obradowania”.
Dalszą część spotkania wypełniła medialna prezentacja osobistych i zawodowych etapów życia pułkownika profesora Antoniego Florkowskiego. Merytorycznie bogaty i bardzo ciekawy opis kolei życia bohatera prezentacji przygotował i przedstawił dr n. med. Piotr Wierzbiński – lekarz psychiatra, wychowanek prof. A. Florkowskiego, pracujący przez osiem lat w klinice, którą kierował Profesor.
Poniżej zamieszczam życiorys osiemdziesięciolatka, który dr P. Wierzbiński opisał z pomocą prezentowanych kilkudziesięciu slajdów obrazujących przebieg losów i dokonań prof. Antoniego Florkowskiego.
Płk w st. spocz. prof. dr hab. n. med. Antoni Florkowski
Urodził się 12.06.1945 r. w Tuchowie (pow. tarnowski) w rodzinie nauczycielskiej. W 1952 roku rozpoczął naukę w Szkole Podstawowej im. Stanisława Staszica w Tuchowie, którą ukończył w 1959 roku. Dalszą naukę w latach 1959-1963 kontynuował w Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Tuchowie. Po zdaniu egzaminów wstępnych w 1963 roku, został przyjęty na Wydział Lekarski Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi. Studia w WAM odbywał na VI kursie w latach 1963-1969. Dyplom lekarza uzyskał 10.05.1969 r.
Po odbyciu stażu podyplomowego w latach 1969-1971 w 2 Centralnym Szpitalu Klinicznym WAM w Warszawie, został skierowany do pełnienia zawodowej służby wojskowej w 13 Pułku Lotnictwa Transportowego w Krakowie-Balicach, gdzie pracował w latach 1971-1978, początkowo na stanowisku lekarza izby chorych i lekarza sekcji lotniczej. W 1973 roku wyznaczony został na stanowisko starszego lekarza pułku. Specjalizację I st. z medycyny lotniczej uzyskał w 1973 roku. Specjalizację I st. z psychiatrii rozpoczął w 1974 roku w Klinice Psychiatrii Akademii Medycznej w Krakowie, w ramach wolontariatu i uzyskał I st. specjalizacji z psychiatrii w 1976 r. Będąc w ramach tzw. „złotego funduszu kadrowego” w 1976 dostał się na Studia Doktoranckie w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej w Warszawie, gdzie w 1980 roku po obronie pracy doktorskiej, uzyskał stopień doktora nauk medycznych. W tym samym roku uzyskał II st. specjalizacji z psychiatrii. W 1978 roku rozpoczął pracę w Oddziale Psychiatrycznym 5 Rejonowego Szpitala Wojskowym w Krakowie na stanowisku asystenta, a następnie st. asystenta. Po przekształceniu w 1986 roku szpitala na 5 Wojskowy Szpital Kliniczny w 1987 roku wyznaczony został na stanowisko kierownika Klinicznego Oddziału Psychiatrii, które zajmował do 1992 roku.
W 1987 roku decyzją Rady Wydziału Lekarskiego WAM w Łodzi, na podstawie przedłożonej rozprawy habilitacyjnej i oceny dorobku naukowego, uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych. W roku 1988 otrzymał etat docenta.
W latach 1988-1992 był członkiem Rady Naukowej w Centrum Kształcenia Podyplomowego WAM w Warszawie. W 1992 roku został przeniesiony służbowo do Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi i wyznaczony na Komendanta Instytutu Higieny Psychicznej z powierzeniem pełnienia funkcji kierownika I Kliniki Psychiatrii. Po reorganizacji od 1996 roku wyznaczony został na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrii WAM w Łodzi, gdzie pracował do 30.09.2002 r. tj. do chwili rozwiązania WAM. W tym samym dniu został zwolniony po 40 latach z zawodowej służby wojskowej.
W 1992 roku objął funkcję Naczelnego Psychiatry Wojska Polskiego, którą pełnił do 2001 roku, kiedy to został powołany na Konsultanta Krajowego ds. Obronności w dziedzinie psychiatrii i pełnił tą funkcję do 2024 r. W 1997 roku Prezydent RP nadał mu tytuł profesora nauk medycznych.
Po połączeniu WAM z AM i utworzeniu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi został kierownikiem Kliniki Psychiatrii Dorosłych, gdzie pracował w latach 2002-2014 tj. do chwili przejścia na emeryturę. W latach 1996-2004 w ramach drugiego etatu pracował na stanowisku profesora zwyczajnego w Uniwersytecie Łódzkim, w Instytucie Nauk o Wychowaniu.
Po przejściu na emeryturę w 2014 roku podjął bezpośrednio pracę w Instytucie Medycznym Podhalańskiej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu (obecnie Akademia Nauk Stosowanych) na stanowisku profesora zwyczajnego, gdzie pracuje do chwili obecnej.
Wśród innych licznych pełnionych funkcji można wymienić m.in.:
Prezes Krakowskiego Oddziału Neurofizjologii Klinicznej 1989-1992;
Sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej 1989-1992;
Sekretarz Sekcji Neurofizjologii Klinicznej Komitetu Nauk Neurologicznych Polskiej Akademii Nauk 1991-1994;
Członek Rady ds. Promocji Zdrowia Psychicznego przy Ministrze Zdrowia 1997-2002;
Konsultant Krajowy ds. Obronności w dziedzinie psychiatrii 2001-2024;
Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Suicydologii 2004 – 2015;
Wiceprezes Polskiego Towarzystwa Suicydologii 2004 -2013.
Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Suicydologii.
Jego dorobek naukowy w okresie ponad 50-letniej działalności wynosi 637 artykułów oryginalnych, poglądowych, kazuistycznych, w piśmiennictwie krajowym i zagranicznym oraz podręczników i rozdziałów w podręcznikach. Uczestniczył w 152 kongresach, konferencjach i sympozjach naukowych krajowych i zagranicznych. Ponadto, był:
przewodniczącym i/lub członkiem komitetów organizacyjnych 67 konferencji naukowych krajowych i międzynarodowych;
promotorem 69 doktoratów psychiatrów, psychologów klinicznych, neurologów;
promotorem 207 prac magisterskich i 177 prac licencjackich;
kierownikiem specjalizacji z psychiatrii 38 lekarzy;
przewodniczącym w 17 komisjach egzaminacyjnych specjalizacji z psychiatrii i psychologii klinicznej w Wojskowej Służbie Zdrowia;
przewodniczącym i/lub członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej specjalizacji z psychiatrii.
Otrzymał nagrody naukowe Ministra Obrony Narodowej II i III st., Ministra Zdrowia oraz kilka nagród Rektorów WAM i UM w Łodzi. Za całokształt działalności nauko-dydaktycznej i społecznej odznaczony został Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Edukacji Narodowej, Honorową Odznaką za Zasługi dla Służby Zdrowia oraz wieloma innymi odznaczeniami państwowymi i resortowymi w tym Złotym Medalem za Zasługi dla Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W prezentacji dr. P. Wierzbińskiego nie zabrakło informacji o pozazawodowej pasji Jubilata, który – co zostało pokazane na zdjęciach – zawsze był i jest wiernym kibicem Cracovii, krakowskiego klubu piłkarskiego. Jednak w ostatnim fragmencie prezentacji wybrzmiał i pokazany został najważniejszy przekaz odnoszący się do prywatnego życia profesora A. Florkowskiego, w którym najważniejsza jest jego Rodzina – żona Jolanta, córka Kinga i wnuk Maciej.
Kończąc prezentację dr Piotr Wierzbiński dedykował jej bohaterowi myśl wybitnego doktora medycyny Władysława Biegańskiego, który tak ją sformułował „Tylko dobry człowiek może być dobrym lekarzem”. Uczestnicy spotkania zabierający głos w jego dalszej części nie mieli wątpliwości, że Jubilat jest uosobieniem obu tych ludzkich wartości. Z kolei doktorantka Profesora rozszerzyła powiedzenie dr. Biegańskiego suponując, że „Tylko dobry człowiek, może wychować dobrego lekarza”. Mamy prawo sądzić, że kilkuset lekarzy psychiatrów, psychologów, magistrów, licencjatów, których wypromował profesor Antoni Florkowski na co dzień dowodzą prawdziwości takiego powiązania.
Po tej, bez wątpienia zasłużonej laudacji, Jubilat został poproszony o wypowiedź. Jej bardzo osobista treść zasługuje na zacytowanie. „ Podzielę się taką refleksją – zaczął prof. A. Florkowski – dlaczego wybrałem studia medyczne i zawód lekarza? Otóż, wybór kierunku studiów zawdzięczam mojej świętej pamięci Mamie, która od ósmej klasy licealnej roztaczała przede mną wspaniałą wizję, dlaczego warto zostać lekarzem, dlaczego warto nieść pomoc ludziom. Zapewniała mnie przy tym, że tego wyboru z pewnością będę zadowolony. Pamiętam egzaminy wstępne – kontynuował Profesor – które trwały sześć dni. Pamiętam, w jakim napięciu czekałem na wiadomość o przyjęciu do Wojskowej Akademii Medycznej. I stało się, zostałem studentem! To dla mnie był wielki zaszczyt, że mogłem studiować w tak elitarnej uczelni, jaką była łódzka Wojskowa Akademia Medyczna, dlatego zawsze ze szczególnym wzruszeniem ją wspominam, gdy jestem w Łodzi lub tylko przejeżdżam przez to tak ważne dla mnie miasto. W klapie marynarki na co dzień noszę z dumą, nie rozstając się z nim, złoty znaczek WAM.
Swoje wystąpienie Jubilat zakończył zwracając się do osób, którym najwięcej zawdzięczał w trakcie swoich prywatnych i zawodowych dróg. „Serdecznie dziękuję w szczególności tym, którzy zaszczycili swoją obecnością moją jubileuszową uroczystość, moim przyjaciołom, nauczycielom, doktorantom i byłym współpracownikom w Klinice. Gorąco dziękuję mojej kochanej Rodzinie, dziękuję z całego serca Tobie Żono, za to że wspierałaś mnie i nadal wspierasz w każdym momencie mojej drogi zawodowej. Jestem wdzięczny moim najbliższym za to, że z wyrozumiałością przyjmowali moją, często obiektywnie konieczną, nieobecność podczas wakacyjnych tygodni.
Prowadzący spotkanie prof. H. Bartel, zapraszając obecnych do podzielenia się wspomnieniami i przemyśleniami związanymi z Jubilatem, tak zrekapitulował przedstawioną prezentację „Trudno się nie zadumać nad tym, jak to chłopak z niewielkiego miasta Tuchowa, odbył tak daleką drogę do dnia dzisiejszego, w którym przychodzi mu usłyszeć tak wiele miłych słów na jego cześć oraz zobaczyć serduszka wyrysowane na załączonych zdjęciach listy obecności – dodał prof. H. Bartel”. Ich kontynuacją były wypowiedzi przyjaciół i towarzyszy wspólnej wojskowej i medycznej drogi profesora A. Florkowskiego. Okolicznościowymi refleksjami podzielili się m.in. prof. dr hab. n.med. Jan Chojnacki – były Komendant-Rektor WAM, psychiatra prof. dr hab. n.med. Stanisław Ilnicki, który przekazał Jubilatowi medal wybity z okazji 100-lecia psychiatrii wojskowej oraz psychiatra, były prodziekan i dziekan WAM, prof. dr hab. n.med. Józef Kocur, który wręczył bohaterowi uroczystości certyfikat zaświadczający o przywilejach i kompetencjach przysługujących osiemdziesięciolatkowi.
W gronie osób gratulujących i składających życzenia, nie mogło zabraknąć reprezentacji Stowarzyszenia Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia, do której to organizacji profesor A. Florkowski od lat należy. Płk dr n. hum. Czesław Marmura, prezes Stowarzyszenia, oraz towarzyszący mu członkowie Zarządu SPT WAM i WSZ do życzeń i gratulacji dołączyli specjalnie przygotowany na tę okazję grawerton.
Zamykając oficjalną część uroczystości prof. dr hab. n.med. Hieronim Bartel, dziękując Jubilatowi oraz wszystkim, którzy zaszczycili ją swoją obecnością, odniósł się do łączącej ich idei – do przeszłości, ale i przyszłości ukochanej Alma Mater – Wojskowej Akademii Medycznej. Powiedział „To, że my absolwenci, doktorzy, rodzice, studenci, głęboko przeżywamy wszystko to, co wiąże się z nazwą Wojskowa Akademia Medyczna, to zrozumiałe. Ale fenomen tęsknoty za Wojskową Akademią Medyczną jest znacznie szerszy, gdyż obejmuje nie tylko nas absolwentów i byłych pracowników, ale i Łodzian, którym odebrano jeden z powodów do dumy, a także żołnierzy z dużym stażem służbowym, dla których lekarz, absolwent WAM, ma swoją medyczną i oficerską markę. Czy Wojskowa Akademia Medyczna zostanie odtworzona? Życzymy bardzo, żeby tak się stało”.
Po tej rekapitulującej spotkanie wypowiedzi prowadzącego, Jubilat przyjmował życzenia i gratulacje oraz zaprosił obecnych na poczęstunek i zachęcił do towarzyskiej wymiany spostrzeżeń i wspomnień.
Tekst Mirosław Wdowczyk, zdjęcia Krzysztof Zboralski, Mirosław Wdowczyk
