28 kwietnia 2025 r. w siedzibie łódzkiego Oddziału Polskiej Akademii Nauk przy ul. Piotrkowskiej 137/139, odbyło się uroczyste spotkanie z okazji setnej rocznicy urodzin pułkownika prof. dr. n. hum. Longina Indisowa, byłego Szefa Katedry Nauk Społecznych Wojskowej Akademii Medycznej. Uroczystość zorganizowało Stowarzyszenie Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia. Prezes Stowarzyszenia płk dr n. hum. Czesław Marmura powitał przybyłych członków organizacji, a szczególnie serdecznie córkę Profesora Indisowa Panią dr n. med. Izabellę Indisow oraz jej małżonka. Prowadzący spotkanie prof. dr hab. n. med. Hieronim Bartel, otwierając tę wyjątkową uroczystość tak powitał stulatka, któremu aktualna kondycja nie pozwoliła na udział w własnym święcie „Witam Dostojnego Jubilata wirtualnie, bo przecież żyjemy w wirtualnym świecie. Proszę więc nie traktować tego, jako czegoś nadzwyczajnego”. Dodał także „Stowarzyszenie ma wpisane w swój zakres obowiązków czczenie jubileuszy swych członków, ale także tych, dla których Wojskowa Akademia Medyczna była i jest wielką częścią ich życia”. Prof. H. Bartel również serdecznie powitał córkę Profesora i jej męża, po czym przedstawił program spotkania i odczytał list gratulacyjny dedykowany Jubilatowi przez Ministerstwo Obrony Narodowej, który przekazał dr Izabelli Indisow.
(Dyplom z tekstem listu podpisanym przez płk. dr. n. med. Arkadiusza Kosowskiego, Dyrektora Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia MON, zamieszczony jest wśród załączonych zdjęć).
Kolejnym, ważnym punktem programu przykuwającym uwagę zebranych, było przedstawienie przez płk. dr. Czesława Marmurę sylwetki Jubilata. Prezes Cz. Marmura powiedział „Jest mi niezmiernie miło, że mogę przypomnieć życiorys Profesora, który dla wielu z nas nie był dobrze znany. Wszak znaliśmy go przede wszystkim jako Szefa Katedry Nauk Społecznych oraz z osobistych relacji”.
Płk prof. dr hab. n. hum. Longin Indisow
Panowie Oficerowie, Panie i Panowie!
Pan płk emer. dr hab. Longin Indisow urodził się 100 lat temu 15 marca 1925 roku w Krzemieńcu. Jego kresowy życiorys jest podobny do wielu kresowych życiorysów z tamtych lat. Życie w mundurze Pana Profesora zapoczątkowane było 25 kwietnia 1944 roku po wcieleniu go do Armii Polskiej w Sumach w ZSRR. W okresie od 12 maja do 23 czerwca 1944 roku był elewem Oficerskiej Szkoły Polityczno-Wychowawczej w Sumach.
Od 23 lipca 1944 roku do 15 lutego 1945 roku był zastępcą ds. polityczno-wychowawczych dowódcy batalionu 15 pułku piechoty 5 Dywizji Piechoty. Od 25 lutego 1945 r. do 1 kwietnia 1946 roku był zastępcą ds. Polityczno-Wychowawczych 15 pułku piechoty 5 Dywizji Piechoty i walczył w nim z Niemcami na kierunku budziszyńsko-drezdeńskim do końca wojny. Od 1 listopada 1947 roku do 28 lutego 1949 roku był zastępcą Szefa Wydziału Polityczno-Wychowawczego 8 Drezdeńskiej Dywizji Piechoty. Od 28 lutego 1949 roku do 31 maja 1957 roku życie zawodowe Longina INDISOWA związane było z Oficerską Szkołą Polityczną w Łodzi, w której pełnił różne stanowiska służbowe od starszego wykładowcy, kierownika Cyklu Wyszkolenia Ogólnego, dyrektora Nauk, do Zastępcy Komendanta ds. Wyszkoleniowych.
Od 1 czerwca 1957 roku do 7 lipca 1958 roku ppłk mgr Indisow był Zastępcą ds. Politycznych Komendanta Wojskowego Centrum Wyszkolenia Medycznego. Od 8 lipca 1958 roku został wyznaczony do Wojskowej Akademii Medycznej na stanowisko Zastępcy Szefa Wydziału Politycznego, które pełnił do 27 lutego 1961 roku. Od 28 lutego 1961 roku do 20 października 1966 roku był Zastępcą Komendanta 1 CSK ds. Politycznych. Od 21 października 1966 roku do 9 listopada 1990 roku był szefem Katedry Nauk Społecznych. Do cywila płk prof. dr hab. Longin Indisow odszedł po 46 latach służby w Wojsku Polskim. Będąc w cywilu prowadził zajęcia z socjologii na cywilnych uczelniach.
Posługując się zapisami o prof. Longinie Indisowie w publikacji redaktora naczelnego dr n. med. Jerzego Miłkowskiego „Lekarze wojskowi. Wspomnienia i refleksje”, na stronie 287 i 288, przypomnę Szanownym Zebranym następujące fakty: w 1952 roku major Longin Indisow uzyskał dyplom magistra filozofii na Uniwersytecie Łódzkim. W 1963 roku obronił pracę doktorską nt. „Socjologiczne zagadnienia postaw studentów i absolwentów Wojskowej Akademii Medycznej wobec zawodu oficera-lekarza” uzyskując stopień naukowy doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie Łódzkim. W roku 1970 uzyskał w Uniwersytecie Łódzkim stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych za pracę ”Lekarz wojskowy a współczesna wojna”. W tym samym roku został nagrodzony przez Ministra Obrony Narodowej nagrodą III stopnia. W 1979 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. Zajmował się tematyką: socjologia wojska i wojny, nauka o polityce, socjologiczna analiza mechanizmów identyfikacji absolwentów uczelni z zawodem lekarza wojskowego. Był autorem ponad 80 prac i współautorem 13 publikacji, a także był promotorem 5 przewodów doktorskich. Był członkiem Zarządu Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Socjologicznego. Za osiągnięcia w pracy zawodowej płk prof. dr hab. n. hum. Longin Indisow został wyróżniony następującymi państwowymi i resortowymi odznaczeniami: Srebrnym Medalem „Zasłużonym na Polu Chwały” (1945 r); Krzyżem Walecznych (1947 r.); Srebrnym Krzyżem Zasługi (1947 r.); Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1963 r.); Medalem Edukacji Narodowej (1975 r.); Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1978 r.); Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1983 r.). Warto podkreślić, że pułkownik profesor Indisow pięknie malował akwarelą, pozostawiając ponad 150 prac. Interesował się operą, turystyką, działką. Był także do 2018 roku członkiem Związku Żołnierzy Wojska Polskiego Koła nr 2 im. gen. dyw. Bolesława Szareckiego.
Następnie płk prof. Hieronim Bartel oraz płk dr Czesław Marmura wręczyli Pani dr n. med. Izabelli Indisow okolicznościowy ryngraf z życzeniami dla Profesora Longina Indisowa od Stowarzyszenia Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia.
(Ryngraf z dedykowaną treścią w załączonych zdjęciach)
Po przedstawieniu sylwetki Profesora Longina Indisowa i wręczeniu ryngrafu, płk prof. Hieronim Bartel zaprosił zebranych do podzielenia się wspomnieniami związanymi z osobą czcigodnego Jubilata. Wspominali m.in.: prawnik mgr Tadeusz Kolasa „Poznałem Profesora, jako student Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego. Był niezwykle skromnym, kompetentnym oraz życzliwym wykładowcą”; prof. dr hab. n. med. Jan Chojnacki, były Rektor Wojskowej Akademii Medycznej „W najtrudniejszych czasach, trzeba się jakoś odnaleźć i żyć – dla siebie, dla rodziny i dla innych. Profesor Indisow jest tego najlepszym przykładem. Do dzisiaj przebył drogę trudną i długą, która doprowadziła go do osobistych i nie tylko osobistych sukcesów. Jako student WAM pamiętam Profesora, członka naszej akademickiej społeczności, jako człowieka normalnego. Tak wiele pozytywnych i pożądanych cech kryje się za tym słowem i Profesor je spełniał. Przez nas studentów odbierany był, jako wyjątkowo serdeczny i szanowany nauczyciel akademicki, a nie było to tak powszechne przy pokoleniowych różnicach w relacjach student-nauczyciel. Pamiętam, że często w trudnych momentach, potrafił się życzliwie i ciepło uśmiechnąć. Pamiętamy dobrze, że Profesor po schodach chodził tak dziarsko, tak szybko, że podchorążowie nie zawsze mogli za nim nadążyć”; płk dr n. wojsk.. Józef Bukowski mówił o jednostce, w której służył Profesor, a której żołnierzem był w innych latach wspominający. Ponadto płk dr J. Bukowski był wieloletnim pracownikiem Katedry Nauk Społecznych WAM kierowanej przez prof. L. Indisowa, stąd wiarygodnie zabrzmiało jego zdanie „Za Indisowem wszystkie kobiety się oglądały, mówiąc: to taki prawdziwy mężczyzna”; prof dr hab. n. med. Wojciech Gaszyński „Pamiętam Profesora Kierownika Katedry Nauk Politycznych, jako osobę niezwykle merytoryczną, osobę, która była – wraz z nauczycielami medycyny – wzorem dla nas, a działo to się w czasach, w których mu podchorążowie, mieliśmy ambiwalentny – delikatnie mówiąc – stosunek do słów polityczny, politycznych”.
W końcowej części spotkania prof. Hieronim Bartel opowiedział z pomocą multimedialnej prezentacji o zorganizowanej w 2013 roku przez Uniwersytet Łódzki uroczystości odnowienia doktoratu po 50 latach od jego uzyskania. Jednym z bohaterów tego wydarzenia był Profesor Longin Indisow. Zamykając tę część swojej wypowiedzi profesor przyznał, że z dwóch dwój, które otrzymał (trudno uwierzyć!) w trakcie całych studiów jedną raczył mu dać płk prof. Indisow. Ale wiem, że – dodał były podchorąży – prof. Indisow, był człowiekiem obiektywnym, zrównoważonym i sprawiedliwym
Podsumowując oficjalną część spotkania prof. Hieronim Bartel powiedział „Członkowie społeczności Wojskowej Akademii Medycznej – wamowskiej wspólnoty w jej najszerszym, nie tylko lokalnym rozumieniu – noszą w sobie syndrom sieroctwa. Razem jesteśmy sierotą Wojskowej Akademii Medycznej. Co więc może zrobić sierota? Może pamiętać i liczyć na nadzieję. Może trwać w przekonaniu, że – zgodnie z leśmianowskim przesłaniem – „Pamięć pamięta o pamięci i pewnie nigdy nie przestanie”. Profesor dodał także „To, co robimy teraz, razem ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia, jest dowodem, że staramy się pamiętać!”.
Pani dr n. med. Izabella Indisow, zwracając się do uczestników obchodów stulecia jej ojca, powiedziała „Serdecznie dziękuję organizatorom i przybyłym gościom. Naprawdę, było mi bardzo miło i mojemu mężowi również. Myślę, że ojciec, gdyby mógł być, byłby bardzo szczęśliwy”
Płk dr Czesław Marmura, Prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Tradycji Wojskowej Akademii Medycznej i Wojskowej Służby Zdrowia, zapraszając na urodzinowy tort oraz lampkę szampana, powiedział „Serdecznie dziękuję Państwu za uświetnienie jubileuszu Czcigodnego Profesora, którego pamiętam, jako miłego człowieka, z którym zawsze można było ciekawie podyskutować.
